Trong thực tế khi phát sinh việc trao đổi mua bán hàng hóa,đã có rất nhiều trường hợp giao hàng trước còn hóa đơn về sau, trường hợp này làm cho nhiều kế toán rất khó khăn trong việc xử lý,hạch toán.Mình xin chia sẻ cách xử lý và hạch toán như sau:
1. Căn cứ vào phiếu nhập kho các bạn hạch toán vào sổ theo giá tạm tính chưa có thuế
Nợ 152 (153, 156): Số lượng nhập x Giá tạm tính
Có 111 (112,331…): Số lượng nhập x Giá tạm tính
2. Khi hóa đơn về, căn cứ vào hóa đơn, tiến hành hạch toán như sau:
a) Nếu giá mua = Giá tạm tính:
Nơ TK133: Theo số tiền thuế trên hóa đơn.
Có Tk 111,112,331: Số lượng mua x Giá mua x % Thuế suất
b) Nếu giá mua > Giá tạm tính
– Phản ánh thuế
Nợ TK133:
Có TK 111,112,331: Số lượng mua x Giá mua x % Thuế suất
– Điều chỉnh tăng
Nợ TK 152, 156: Số lượng x (Giá mua – Giá tạm tính)
Có TK 111,112,331: Số lượng mua x (Giá mua – Giá tạm tính)
c) Nếu giá mua < Giá tạm tính
– Phản ánh thuế:
Nợ TK 133:
Có TK 111,112,331: Số lượng mua x Giá mua x % Thuế suất
– Điều chỉnh giảm:
Nợ TK 111,112,331: Số lượng x (Giá tạm tính – Giá mua)
Có TK 152, 156: Số lượng x (Giá tạm tính – Giá mua)
Chú ý:
Để chứng mình được việc là hàng về trước hóa đơn về sau, cần chuẩn bị các giấy tờ sau:
– Hợp đồng/Thoả thuận với các bên, các phiếu nhập, phiếu xuất kho, chứng từ chuyển tiền,…).
– Trong hợp đồng phải ghi rõ: Thời điểm giao hàng, thời điểm giao nhận hoá đơn, chứng từ cho hàng đi đường (bên bán sử dụng Phiếu xuất kho kiêm lệnh vận chuyển/điều động, sau khi giao nhận đủ, thanh toán tiền mới xuất Hoá đơn GTGT).
==> Cần đối chiếu hàng hóa đó với hợp đồng mua hàng, tiến hành kiểm kê, lập phiếu nhập kho.
Ví dụ thực tế trường hợp hàng về trước hóa đơn về sau:
Công ty tôi mua hàng nhưng người bán không lập hóa đơn giao cho công ty tôi ngay mà đến cuối tháng quyết toán số hàng đã cung cấp trong tháng sau đó qua tháng sau người bán mới xuất 1 hóa đơn giao cho công ty tôi (có khi hai tháng sau mới có hóa đơn nhưng hàng hóa công ty tôi đã bán hết).
Xin hỏi:
1. Hàng công ty tôi mua vào nhập kho và sau đó bán, lập hóa đơn bán nhưng chưa có hóa đơn mua hàng như vậy có sai không?
2. Nếu sai thì sẽ bị xử lý như thế nào về thuế GTGT và TNDN (thuế GTGT có được khấu trừ, đưa vào chi phí đối với các hóa đơn mua hàng này không? Nếu không xem như hàng bán mà không có giá vốn tương ứng?)
3. Có văn bản nào quy định về vấn đề nêu trên không?
Xin cám ơn!
Trả lời:
Khi xuất hóa đơn bán cho người khác, nghĩa là có đầu vào thì mới có đầu ra. Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay vẫn có nhiều trường hợp hàng về trước, hóa đơn về sau hoặc ngược lại và việc xảy ra trường hợp như của Doanh nghiệp bạn nêu trong thư hỏi cũng không nằm ngoài thực tế. Theo quy định của Bộ Luật dân sự, Luật Thương mại, Luật thuế GTGT, Luật Quản lý thuế và Luật Kế toán thì Hóa đơn GTGT là chứng từ xác thực việc mua/ bán hàng hóa, dịch vụ. Với hàng mua vào, chỉ có hóa đơn GTGT do người bán xuất cho DN rồi thì mới được viết hóa đơn GTGT bán cho người mua khâu sau và chỉ khi đó mới được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Doanh nghiệp của bạn bán hàng rồi mới nhận được hóa đơn của người bán giao cho là sai phạm, đó là bán “khống”. Nếu đã kê khai khấu trừ thuế đầu vào thì bị loại ra và xử phạt về hành vi gian lận thuế. Về nguyên tắc, đối với các lô hàng thuộc loại này cũng không được tính vào chi phí khi tính thuế TNDN.
Xét thực tế nhiều trường hợp có Hợp đồng kinh tế có điều khoản thỏa thuận giao hàng qua điện thoại khi có yêu cầu ,định kỳ cuối mỗi tháng đối chiếu thanh toán ,xuất hóa đơn 01 lần.Hàng nhận về đã làm thủ tục nhập kho ,có phiếu nhập,có ghi sổ, tuy chưa có hóa đơn đầu vào trong khi bán cho người mua DN đã xuất ngay hóa đơn…. có doanh thu,tính đủ thuế GTGT ,đã kê khai đầu ra,nếu không cho tính chi phí giá vốn thì rất vô lý…
Tổng cục thuế có văn bản hướng dẫn quyết toán thuế theo đó doanh nghiệp khai và tự chịu trách nhiệm thì vẫn chấp nhận cho tính chi phí .Công văn số 7250/2010 và 518/2011 có đề cập vấn đề này,các bạn có thể tìm đọc và tham khảo.